Nhiều chính
sách mới có hiệu lực từ năm 2023 như: quy
định mới về thời gian nghỉ việc hưởng BHXH, mức điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng BHXH năm 2023, điều kiện rút bảo hiểm xã hội một lần và mức
hưởng BHXH một lần.
Việc cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH phải được thực hiện trên nguyên tắc một lần khám chỉ được cấp một giấy. Ảnh: Trọng Thụ
Quy định mới
về thời gian nghỉ việc hưởng BHXH
Thông tư
18/2022 của Bộ Y tế có hiệu lực thi hành từ ngày 15/2, quy định về việc hưởng
bảo hiểm xã hội (BHXH) của người lao động đã được sửa đổi.
Cụ thể, việc
cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH phải được thực hiện trên nguyên tắc
một lần khám chỉ được cấp một giấy. Trường hợp người bệnh cần nghỉ dài hơn 30
ngày, khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ ghi trên giấy chứng nhận nghỉ việc
hưởng BHXH đã được cấp, người bệnh phải tái khám để người hành nghề y xem xét
quyết định.
Trường hợp
người lao động trong cùng một thời gian được hai chuyên khoa trở lên của các cơ
sở khám bệnh, chữa bệnh khác nhau khám và cùng được cấp giấy chứng nhận nghỉ
việc hưởng BHXH thì chỉ được hưởng một trong những giấy chứng nhận có thời gian
nghỉ dài nhất.
Trường hợp
người lao động khám nhiều chuyên khoa trong cùng một ngày tại cùng một cơ sở
khám bệnh, chữa bệnh với nhiều bệnh khác nhau thì chỉ cấp một giấy chứng nhận
nghỉ việc hưởng BHXH và được giải quyết hưởng chế độ BHXH đối với bệnh có chế
độ cao nhất.
Thông tư cũng
thêm quy định người lao động có thể sử dụng phiếu khám bệnh, phiếu kết quả cận
lâm sàng, đơn thuốc để chứng minh việc gặp vấn đề về sức khỏe, cần được giám
định để làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí, chế độ tử tuất, nhận BHXH một lần.
Mức điều
chỉnh tiền lương tháng đã đóng BHXH năm 2023
Thông tư
01/2023 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quy định mức điều chỉnh tiền
lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH (hay còn gọi là hệ số trượt giá BHXH).
Thông tư này
quy định việc điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng BHXH đối với người lao động
thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định bắt đầu tham
gia BHXH từ ngày 1/1/2016 trở đi, hưởng BHXH một lần hoặc chết mà thân nhân
được hưởng trợ cấp tuất một lần trong năm 2023; người lao động đóng BHXH thuộc
khu vực tư nhân, hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, BHXH một lần
hoặc chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần trong năm 2023.
Cụ thể, tiền
lương tháng đã đóng BHXH sau điều chỉnh của từng năm sẽ bằng tổng tiền lương
tháng đóng BHXH của từng năm nhân với mức điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH
của năm tương ứng. Trong đó, mức điều chỉnh cho những năm đóng BHXH trước năm
1995 là 5,26; năm 1995 là 4,46; các năm tiếp theo từ 4,42 (năm 1996) xuống còn
1,00 (năm 2022).
Theo mức điều
chỉnh nêu trên, một người đóng BHXH đủ điều kiện hưởng lương hưu vào năm 2023,
mức hưởng lương hưu hằng tháng của người này sẽ phụ thuộc vào tỉ lệ hưởng lương
hưu và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Khi đó, mức bình quân tiền
lương tháng đóng BHXH sẽ chính là tổng số tiền lương tháng đã đóng BHXH sau khi
điều chỉnh chia cho tổng số tháng đã đóng BHXH.
Tương tự
những người đóng BHXH bắt buộc, với những người đóng BHXH tự nguyện thì thu
nhập đã tính đóng BHXH cũng sẽ được điều chỉnh để bù trượt giá.
Thông tư này
chính thức có hiệu lực từ ngày 20/2/2023. Tuy nhiên, các quy định nêu trên được
áp dụng từ ngày 1/1/2023.
Điều kiện rút
bảo hiểm xã hội một lần năm 2023
Luật Bảo hiểm
xã hội năm 2014 quy định người lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã
hội (BHXH) bắt buộc mà có yêu cầu thì được rút BHXH một lần nếu thuộc một trong
các trường hợp sau đây:
1. Đủ tuổi
hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (hoặc chưa đủ 15 năm
đóng BHXH đối với lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên
trách ở xã, phương, thị trấn) và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
2. Người lao
động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự
nguyện sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
3. Ra nước
ngoài để định cư.
4. Người đang
bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ
gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và
những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Trường hợp
mắc bệnh được hưởng BHXH một lần được hướng dẫn tại Thông tư 56/2017/TT-BYT
(sửa đổi tại Thông tư 18/2022/TT-BYT) của Bộ Y tế.
5. Trường hợp
người lao động thuộc một trong các trường hợp sau đây khi phục viên, xuất ngũ,
thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu:
- Sĩ quan,
quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ
quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ
yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
- Hạ sĩ quan,
chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có
thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt
phí.
Mức hưởng bảo
hiểm xã hội một lần năm 2023
Luật Bảo hiểm
xã hội năm 2014 quy định mức hưởng BHXH một lần năm 2023 như sau:
Đối với
trường hợp tham gia BHXH bắt buộc, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần năm 2023
được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau: 1,5 tháng mức
bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014; 2 tháng
mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Trường hợp
thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH một lần được tính bằng
22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 2 tháng mức bình
quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Riêng người
lao động là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ
quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người
làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ
quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn;
học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí có
thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng,
mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Đối với
trường hợp tham gia BHXH tự nguyện, mức hưởng BHXH một lần được tính theo số
năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau: 1,5 tháng mức bình quân thu
nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014; 2 tháng mức bình quân
thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Trường hợp
thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng,
mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Mai Hoa