Quy định bắt buộc tham gia BHYT

Là một điểm mới quan trọng của Luật lần này, Luật BHYT quy định bắt buộc tham gia BHYT, cùng với quy định giảm mức đóng, Nhà nước hỗ trợ ngân sách cho một số nhóm đối tượng tham gia BHYT như: người nghèo, dân tộc thiểu số, người có công, trẻ em dưới 6 tuổi…

Quy định tham gia BHYT theo hộ gia đình

Điểm mới nữa trong Luật BHYT là quy định khuyến khích tham gia BHYT theo hộ gia đình. Quy định tham gia BHYT theo hộ gia đình là một cách rất hiệu quả để tăng mức độ bao phủ BHYT, người dân được hưởng BHYT với những lợi ích rất rõ ràng. Cụ thể, khi tham gia BHYT theo hộ gia đình, người tham gia sẽ được giảm dần mức đóng từ thành viên thứ 2 trở đi. Ví dụ, người thứ nhất đóng mức 4,5% lương cơ bản (621.000 đồng/người/năm) thì người thứ hai, ba, tư lần lượt sẽ bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất. Từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Về chính sách BHYT đối với trẻ em dưới 06 tuổi

Bổ sung, sửa đổi một số chính sách về BHYT đối với trẻ em dưới 06 tuổi nhằm tạo điều kiện cho trẻ được chăm sóc sức khỏe liên tục, toàn diện, tháo gỡ những vướng mắc của Luật cũ liên quan đến thực hiện BHYT của trẻ dưới 6 tuổi và đảm bảo quyền lợi tối đa cho trẻ, cụ thể: Luật quy định trẻ dưới 6 tuổi được quỹ BHYT chi trả cho điều trị lác, cận thị, tật khúc xạ của mắt.Trong trường hợp trẻ đủ 72 tháng chưa đến kỳ nhập học thì thẻ BHYT sẽ có giá trị đến ngày 30 tháng 9 của năm đó.

Tăng quyền lợi của người tham gia BHYT và mức hưởng BHYT

Việc sửa đổi bổ sung Luật lần này quan tâm nhiều đến quyền lợi của người tham gia BHYT cụ thể như: bỏ quy định cùng chi trả 5% với người nghèo, dân tộc thiểu số đang sinh sống ở vùng có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn; Bỏ quy định cùng chi trả 20% với thân nhân người có công là cha mẹ đẻ, hoặc vợ/chồng, con của liệt sĩ, người có công nuôi dưỡng liệt sĩ; giảm mức cùng chi trả từ 20% xuống còn 5% đối với thân nhân của người có công khác và người cận nghèo; người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng kinh tế khó khăn khi khám bệnh đúng tuyến sẽ được chi trả 100%.
Luật lần này cũng quy định: Quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh khi người bệnh có thời gian tham gia BHYT từ 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ bản (khoảng gần 7 triệu đồng), trừ trường hợp tự đi khám chữa bệnh trái tuyến. Luật còn bổ sung quy định Quỹ BHYT thanh toán trong các trường hợp tự tử, tự gây thương tích, tai nạn giao thông, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Tăng chi trả nội trú, giảm chi trả vượt tuyến

Luật BHYT mới đã tăng sự hưởng lợi cho những người bệnh điều trị nội trú và giảm chi trả với người vượt tuyến… là những điểm mới quan trọng, nhằm tạo sự yên tâm cho người bệnh khi phải điều trị tại bệnh viện. Ngoài ra, hạn chế được tình trạng người khám, chữa bệnh vượt lên tuyến trên, gây quá tải không cần thiết.
Nếu trước đây khi điều trị bệnh nội trú trái tuyến, người bệnh được chi trả với các mức 30%, 50% và 70% viện phí (tùy theo hạng bệnh viện), thì từ ngày 1/1/2015 sẽ được BHYT chi trả thêm 10% so với Luật BHYT cũ. Nhưng nếu vượt tuyến lên bệnh viện Trung ương, người bệnh điều trị nội trú chỉ được chi trả 40%, còn vượt tuyến điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến tỉnh, mức chi trả sẽ là 60% chi phí. Riêng đối với người bệnh điều trị ngoại trú, nếu đúng tuyến sẽ được chi trả theo quy định cũ từ 5-20% (theo nhóm đối tượng), nhưng nếu người dân đi khám chữa bệnh vượt tuyến diện ngoại trú ở những bệnh viện thuộc tuyến tỉnh, tuyến trung ương sẽ không được BHYT thanh toán bất kì khoản chi phí nào, trong khi trước đây nếu đi khám vượt tuyến ở bệnh viện tuyến tỉnh được thanh toán 50%, còn vượt tuyến lên bệnh viện tuyến trung ương được thanh toán 30%.

Mở thông tuyến khám chữa bệnh BHYT

Đây là quy định hết sức quan trọng tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người tham gia BHYT trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế. Cụ thể, từ 1/1/2016 mở thông tuyến giữa xã, huyện trên cùng địa bàn tỉnh cho người tham gia BHYT, theo đó, người dân khi đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu tại tuyến xã, phòng khám đa khoa hoặc bệnh viện tuyến huyện sẽ được quyền khám, chữa bệnh tại tất cả các cơ sở y tế tuyến tương đương trong toàn tỉnh mà không bị tính chi phí trái tuyến (đồng chi trả thêm 10%) như trước đây. Với người thuộc hộ gia đình nghèo, người dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng khó khăn, huyện đảo, xã đảo có cơ chế được mở thông tuyến khám chữa bệnh từ xã, huyện, tỉnh lên Trung ương trên phạm vi cả nước.
Từ 1/1/2021 mở thông tuyến tỉnh trên toàn quốc và nâng mức hưởng đối với người tham gia BHYT tự đi điều trị nội trú tại tuyến tỉnh và Trung ương.

Về việc quản lý và sử dụng quỹ BHYT

Luật cho phép các địa phương có kết dư quỹ BHYT được sử dụng 20% để hỗ trợ quỹ khám bệnh, chữa bệnh cho người nghèo; hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế cho một số nhóm đối tượng phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương; mua trang thiết bị y tế phù hợp với năng lực, trình độ của cán bộ y tế; mua phương tiện vận chuyển người bệnh ở tuyến huyện. Trong thời hạn 1 tháng, kể từ ngày Bảo hiểm xã hội Việt Nam thẩm định quyết toán, Bảo hiểm xã hội Việt Nam phải chuyển 20% phần kinh phí chưa sử dụng hết về cho địa phương. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021, phần kinh phí chưa sử dụng hết được hạch toán toàn bộ vào quỹ dự phòng để điều tiết chung.
Một điểm mới hết sức quan trọng nữa là Luật BHYT sửa đổi quy định trách nhiệm của UBND các cấp, trong đó UBND cấp xã lập danh sách cấp thẻ BHYT cho các nhóm đối tượng; cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi đồng thời với việc cấp giấy khai sinh, để nhằm giảm tối đa tình trạng cấp trùng thẻ BHYT.